ทำนอง (อังกฤษ: Melody)หมายถึงความเกี่ยวเนื่องของโน้ต ที่เรียงร้อยอย่างเหมาะควร การใช้เสียงสูง เสียงต่ำ เสียงยาว เสียงสั้น เอามาปะติดปะต่อกันเป็นชุด ทำนองยังจะต้องมีจังหวะเป็นส่วนหนึ่งส่วนใดที่จำเป็นมาก ทำนองที่ดีควรมีความหมาย มีเสียงที่สมดุล รวมทั้งมีเอกลักษณ์ สร้างความตรึงใจให้แก่คนฟัง เอเย่นบอล
ทำนองมีหลายลักษณะไม่เหมือนกันออกไป ส่วนประกอบของทำนองที่ควรจะรู้ดังเช่นว่า

1. จังหวะของทำนอง (Melodic Rhythm)

จังหวะของทำนองเป็น ความสั้นยาวของระดับเสียงแต่ละเสียงที่ประกอบกันเป็นทำนอง

2.มิติของทำนอง (Melodic Dimensions)

มิติของทำนอง มี 2 ส่วนหมายถึงความยาวและก็ตอนกว้าง

-ความยาว (Length) ทำนองบางทีก็อาจจะสั้นๆเป็นส่วนๆซึ่งส่วนที่เล็กสุดหรือสั้นที่สุดเรียกว่า โมหนฟ (Motive) บางโอกาสบางทีอาจเป็นทำนองที่ยาวมากมายๆ

-ตอนกว้าง (Range)หมายถึงระยะระหว่างระดับเสียงต่ำสุดจนกระทั่งระดับเสียงสูงสุด

ตอนเสียงของทำนอง (Register)

ท่วงทำนองบางทีก็อาจจะอยู่ในตอนเสียงใดตอนเสียงหนึ่ง อาทิเช่น ในตอนเสียงต่ำ กึ่งกลาง หรือสูง บางเวลาทำนองบางทีอาจจะเคลื่อนจากตอนเสียงหนึ่งไปยังอีกตอนเสียงหนึ่งก็ได้

แนวทางของทำนอง (Direction)

แนวทางของทำนองหมายคือ การเคลื่อนที่ของทำนอง พูดอีกนัยหนึ่งทำนองบางครั้งอาจจะเขยื้อนไปในหลายแนวทาง อาทิเช่น เคลื่อนขึ้น เขยื้อนลง หรือคงที่ โดยธรรมดาทำนองชอบเคลื่อนขึ้นจุดสุดยอดเมื่อรายละเอียดของเพลงดำเนินไปถึงประเด็นสำคัญที่สุด ธรรมดาการเคลื่อนที่ของทำนองบางครั้งอาจจะเป็นในลักษณะกระโจน (Disjunct Progression) หรือเรียงกันไป (Conjunct Progression) เพลงนั้นจะน่าดึงดูด ไพเราะ หรือเชิญชวนฉงนสงสัย ขึ้นกับผลบวกของคุณลักษณะต่างๆของทำนอง ทำนองจัดเป็นลักษณะฐานรากของดนตรีหรือเพลง โดยปกติทำนองที่เป็นหลักในเพลงหนึ่งจะเรียกว่าทำนองหลัก (Main Theme) ในแต่ละเพลงอาจจะเป็นไปได้ว่าจะมีทำนองหลักได้มากกว่า 1 ทำนอง